Co Sądecczyzna zyskała dzięki wejściu Polski do Unii Europejskiej? Oto ważniejsze inwestycje ostatnich 20 lat

Dokładnie 1 maja 2024 roku mija 20 lat od kiedy Polska wstąpiła do Unii Europejskiej. Stając się częścią wspólnoty nasz kraj musiał dostosować się do przepisów obowiązujących w UE i dołożyć się do wspólnego budżetu. Środki te następnie są rozdzielane w formie dotacji nie tylko inwestycji publicznych ale też prywatnych. Bilans wpłat, a wypłat jest dla Polski korzystny. Przez ostanie 20 lat większość realizowanych inwestycji, także na poziomie lokalnym, była realizowana dzięki pozyskaniu środków z UE. Widać to także w Nowym Sączu i na Sądecczyźnie. Nie ma miejscowości, gdzie nie znajdzie się choć jedna tablica informująca o tym, że to konkretne zadanie zostało zrealizowane przy wsparciu unijnej dotacji.

- Wejście Polski do Unii Europejskiej to był skok cywilizacyjny. Spłynęły do nas środki, bez których nie udało by się nam zrealizować nawet połowy z tych inwestycji i projektów tzw. miękkich, które realizujemy od 20 lat – podkreśla Leszek Zegzda, były marszałek województwa małopolskiego z Nowego Sącza, a w 2004 roku radny wojewódzki. - Dokonała się wręcz zmiana epokowa. Dla mnie osobiście najważniejsze dla regionu inwestycje to te, w których po części miałem swój udział, jak budowa Miasteczka Galicyjskiego w Nowym Sączu, przebudowa Sokoła, czy kilometry ścieżek rowerowych oraz nowych dróg.

Dziś trudno wyobrazić sobie Nowy Sącza bez obwodnicy zachodniej i północnej oraz mostu św. Kingi w Starym Sączu. Jeszcze kilka lat temu mieszkańcy miasta nie mieli alternatywy dla mostu heleńskiego. Udało się ją stworzyć właśnie dzięki środkom unijnym. Budowa mostu nad Dunajcem, który łączy ul. Legionów z Marcinkowicką kosztowała ponad 98 mln zł, z czego dotacja to ponad 83 mln zł. Budowa nowej drogi i mostu rozpoczęła się w marcu 2014 roku, a kierowcy mogli z nich korzystać już pod koniec sierpnia 2015 roku.

Dzięki temu można było zrealizować kolejne wielomilionowe zadanie. W maju 2018 roku ruszyła budowa nowego mostu heleńskiego i przebudowa układu komunikacyjnego po jego dwóch stronach. Inwestycję rozpoczął prezydent Ryszard Nowak, a jego następca – Ludomir Handzel w maju 2019 roku dokonał oficjalnego otwarcia nowej przeprawy. Całkowity koszt zamknął się sumą 98 mln zł, z czego aż 83 mln zł to były środki zewnętrzne, głównie z UE.

W latach 2018-2019 został zrealizowany przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Nowym Sączu wart ponad 79 mln zł (ponad 67 mln zł to dofinansowanie z UE) projekt dotyczący rozbudowy niskoemisyjnego transportu. Z tej puli środków nie tylko zakupiono 32 niskopodłogowe i ekologiczne autobusy ale też przebudowano dworzec MPK i wybudowano parking ParkRide w Starym Sączu.

Nie sposób też zapomnieć o wykonanej w latach 2018-2021 rewitalizacji Parku Strzeleckiego. Nieco ponad 49 mln zł, w tym prawie 24 mln zł dotacji, pozwoliły zmienić prawie 10-hektarowy teren nie do poznania. Powstał zadaszony amfiteatr, alejki spacerowe, kilka stref zabaw dla dzieci, staw czy fontanna.

Po unijne dofinansowanie chętnie i często sięgały szpitale i placówki medyczne w regionie. Powstały nowe oddziały, a istniejące zmodernizowano i wyposażono w nowoczesny sprzęt. Przykładem może być budowa Centrum Onkologicznego w Nowym Sączu, a następnie jego rozbudowa oraz budowa nowego pawilonu położniczo-ginekologicznego przy Szpitalu Specjalistycznym im. J. Śniadeckiego w Nowym Sączu.

Dzięki unijnym środkom powstało też wiele atrakcji turystycznych. Te z kolei do naszego regionu ściągają rzesze turystów. I tak przy wsparciu unijnym została wybudowana wieża widokowa i ścieżka w koronach drzew w Krynicy-Zdroju. Była to pierwsza ścieżka w koronach drzew w Polsce. W Krynicy-Zdroju przebudowano też Park Dukieta, odnowiono Bulwary Dietla i Polanę Janówkę oraz stworzono Park Żywiołów na Górze Parkowej. W Rytrze częściowo zrekonstruowano Zamek. W gminie Stary Sącz powstało wiele atrakcji turystycznych: wieża widokowa w kształcie ślimaka na Woli Kroguleckiej, Bobrowisko czy Leśne Molo w Starym Sączu.

- Pokuszę się o stwierdzenie, że cała Muszyna powstała ze środków unijnych. Gdzie nie popatrzymy, tam zainwestowane zostały pieniądze pochodzące z różnych programów. Od obwodnicy, przez kanalizację, nowe drogi po liczne atrakcje turystyczne: Dwór Starostów, nowy Rynek, zrekonstruowany zamek, ogrody sensoryczne, tematyczne, czy biblijne – wylicza Jan Golba, burmistrz Muszyny, który w 2004 r. był dyrektorem generalnym Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. - Bez tej lawiny środków unijnych Muszyna mogłaby zrobić zaledwie 15 procent tego, co zostało wykonane w ciągu ostatnich 20 lat.

Zjechali z całej Europy do Nowego Sącza, by wyciskać sztangę